Actinische keratosen
Mogelijke behandelingen
- Specialisme of afdeling Dermatologie
-
Openingstijden
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 16.30 uur
- Afspraak maken? Vragen? (0592) 32 52 15
In het kort
Actinische keratosen zijn kleine, vaak ruw aanvoelende plekjes op de huid. Ze ontstaan meestal op delen van het lichaam die veel in de zon komen, zoals het gezicht, handen, onderarmen of de kale hoofdhuid. Op den duur kan actinische keratose zich ontwikkelen tot huidkanker. De dermatoloog kan de plekjes op verschillende manieren behandelen. Bijvoorbeeld door ze te bevriezen of weg te snijden, te behandelen met crèmes of met lichttherapie. Probeer er zelf voor te zorgen dat uw huid niet verbrandt.
Wat is het?
Actinische keratosen zijn ruw aanvoelende plekjes op de huid, het lijkt een beetje op een eczeemplekje. In het begin is actinische keratose beter te voelen dan te zien. De kleur varieert van huidkleurig tot bruin. De grootte kan wisselen van enkele millimeters tot enkele centimeters. Vaak zijn er meerdere plekjes tegelijk. Het aanraken van een plekje kan wat pijnlijk zijn.
Meestal kan de dermatoloog met het blote oog zien of het om een actinische keratose gaat. Als het plekje onrustig is, kan een biopt (huidmonster) worden genomen voor nader onderzoek. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan bij roodheid, als het wondje niet geneest of bij overmatige verhoorning van de huid.
Oorzaak
Actinische keratosen komen vooral bij ouderen voor, maar worden steeds vaker bij jongere mensen gezien. De plekjes ontstaan als uw huid langdurig is blootgesteld aan ultraviolette straling van zonlicht of zonneapparatuur. Hoe lichter de huid, hoe meer kans er is op actinische keratosen. Dit geldt ook voor mensen die lang in de tropen hebben gewoond.
Als u langdurig medicijnen hebt gebruikt die het immuunsysteem onderdrukken, is de kans op actinische keratosen ook groter.
Huidkanker
Op den duur kan een actinische keratose zich ontwikkelen tot huidkanker. Daarbij gaat het meestal om een plaveiselcelcarcinoom en soms om een basaalcelcarcinoom. Deze vormen van huidkanker zijn niet zo agressief en is goed te behandelen. De kans op uitzaaiingen naar andere organen is klein.
Behandeling
De dermatoloog kan actinische keratosen op verschillende manieren behandelen:
- Door bevriezing van de plekjes met vloeibare stikstof.
- Door de plekjes eerst weg te schrapen met een scherpe lepel en daarna weg te branden (electro-coagulatie).
- Door de plekjes te verwijderen met chemische peeling.
- Door de plekjes eruit te snijden.
- Door een crème aan te brengen op de plekjes. Er zijn verschillende crèmes met allemaal hun eigen werking: 5-fluorouracil, tretinoïne, Aldara en Picato.
- Met laserbehandeling. Deze behandeling wordt met name toegepast bij uitgebreide afwijkingen.
- Met fotodynamische therapie (PDT). Hierbij worden de afwijkende plekjes ingesmeerd met een lichtgevoelige stof en daarna belicht met een speciale lamp.
- Met daglichttherapie, binnen in een speciale kamer óf buiten. De plekjes worden ingesmeerd met zalf die ervoor zorgt dat de huid gevoelig wordt voor daglicht. Daarna moet de huid twee uur lang aan daglicht worden blootgesteld. Daglichttherapie buiten is alleen mogelijk bij goede weersomstandigheden (meestal van april tot en met oktober).
Adviezen
- U mag wel van de zon genieten, maar het is belangrijk dat uw huid niet verbrandt. Gebruik daarom anti-zonnebrandmiddelen met een hoge beschermingsfactor en een UV-A en een UV-B filter. Draag beschermende kleding en bedek uw hoofd.
- Wees voorzichtig met zonnebankstraling. Het maakt uw huid dunner en vergroot de kans op huidkanker.
- Laat afwijkende huidplekjes altijd controleren. Als u veel actinische keratosen hebt, blijft u onder controle van de dermatoloog.
Vragen?
Als u een vraag hebt, kunt u uw vraag stellen via de BeterDichtbij-app.
Hebt u een dringende vraag, dan kunt u bellen met de polikliniek Dermatologie. De medewerkers zijn op werkdagen bereikbaar van 8.30 tot 16.30 uur, telefoon (0592) 32 52 15.
derma06 - augustus 2023