Knieoperatie (nieuwe knie)

Gewrichtsslijtage (artrose) komt voor in alle gewrichten, dus ook in het kniegewricht. Door slijtage wordt het kraakbeen van het gewricht aangetast, soms zelfs zo dat het kraakbeen helemaal verdwijnt. Het gevolg is dat de 2 delen van het kniegewricht niet meer soepel langs elkaar heen glijden, waardoor het bewegen steeds moeilijker en pijnlijker wordt.

Door een versleten knie kunt u allerlei klachten krijgen: pijn bij het (trap)lopen, pijn als u lang staat, stijfheid bij het opstaan, pijn 's nachts, meer klachten bij vochtig of koud weer. Uiteindelijk kan uw knie verstijven, waardoor u uw knie niet meer kunt strekken. Ook kunt u een X-been of O-been ontwikkelen, waarbij de knie steeds vermoeider en instabieler aanvoelt.

Een operatie?

Om minder last te hebben van uw knie kunt u pijnstillers innemen. Ook fysiotherapie kan zinvol zijn. U krijgt dan oefeningen om de pijn te verlichten en uw kniegewricht zo beweeglijk mogelijk te houden. Als u te zwaar bent, kan het helpen om af te vallen. Ook kunt u bij het lopen een stok gebruiken aan de kant van uw 'goede' knie. Als pijnstillers en fysiotherapie u niet voldoende helpen, is een operatie vaak de enige oplossing.

Poli Anesthesiologie

Enige tijd voor de operatie krijgt u een oproep voor de poli Anesthesiologie. Een anesthesioloog en een anesthesiemedewerker bespreken met u aan de hand van een vragenlijst en een beperkt lichamelijk onderzoek (onder andere van uw hart en longen) hoe uw conditie is. Als u ouder bent dan 60 jaar, maken we een hartfilmpje en onderzoeken we uw bloed. Als er geen afwijkingen zijn, kan de operatie doorgaan.

Loophulpmiddel lenen

Na de operatie is het belangrijk dat u een aantal weken een loophulpmiddel gebruikt. Denk hierbij aan krukken, een rollator of een looprekje. Gebruikt u al krukken of een rollator, dan is het niet nodig om een ander loophulpmiddel te lenen. Hebt u nog geen loophulpmiddel dan kunt u krukken lenen bij een van de Thuisleenpunten van Icare of Medipoint. U kunt alvast gaan oefenen met het loophulpmiddel.

Hulpmiddelen voor in huis

Na de operatie is het niet noodzakelijk om aanpassingen te hebben in huis. Wel kan het handig zijn om een aantal hulpmiddelen in huis te hebben. Denk hierbij aan een lange schoenlepel, een grijpstok, een toiletverhoger of handgrepen in de douche of toiletruimte. Deze en andere hulpmiddelen kunt u kopen in een thuiszorgwinkel. Het is verstandig om dit voor uw opname te regelen.

Medicijngebruik

Het is mogelijk dat u tijdelijk moet stoppen met bepaalde medicijnen, zoals bloedverdunners en medicijnen vanwege diabetes. Dit bespreekt de arts die u opereert of de anesthesioloog met u. Informatie hierover staat ook in de oproepbrief die u ongeveer een week voor de operatie krijgt.

Vragenlijsten (wza-proms)

Voor en na de operatie ontvangt u een mail (of brief) waarin we u vragen om een vragenlijst in te vullen. We stellen het zeer op prijs als u de vragenlijsten invult. Het doel van deze vragenlijsten is om inzicht te krijgen in het effect van de behandeling en hoe uw herstel verloopt. De uitkomsten worden gebruikt om (ook landelijk) de kwaliteit van zorg te verbeteren.

Een aantal uren voor de operatie mag u niet meer eten of drinken. De uitleg hierover krijgt u tijdens het preoperatieve spreekuur en staat in de oproepbrief. Vergeet niet om op de opnamedag uw loophulpmiddel mee te nemen naar het ziekenhuis!

Voorbereidingen in het ziekenhuis

Op de verpleegafdeling neemt een verpleegkundige uw gegevens met u door. Als u vragen hebt, is er alle ruimte om die te stellen. Ook maakt de verpleegkundige u wegwijs op de afdeling. Voor de operatie krijgt u speciale operatiekleding aan. We vragen u om met een viltstift een pijl te zetten naar de knie die geopereerd moet worden. Ongeveer een uur voor de operatie krijgt u een pijnstiller en eventueel een tabletje waar u slaperig van wordt (als u dat met de anesthesioloog hebt afgesproken). Om een infectie te voorkomen, krijgt u een antibioticum. Wanneer u aan de beurt bent, gaat u naar de operatieafdeling.

De operatie

Het aangetaste kniegewricht wordt vervangen door een knieprothese. De prothese bestaat uit metalen delen, die aan de onderkant van het bovenbeen en aan de bovenzijde van het scheenbeen worden vastgezet. Op het metalen deel dat op het onderbeen vast komt te zitten, zit een plastic schijf. Deze zorgt ervoor dat de kunstknie soepel scharniert.
De orthopedisch chirurg maakt een verticale snee van ongeveer 20 centimeter over de voorkant van de knie om bij het kniegewricht te komen. Dan verwijdert hij het kniegewricht. Het overgebleven bot wordt aangepast aan de vorm van de prothese, zodat een goede verankering mogelijk is. Vervolgens wordt de prothese, met of zonder botcement vastgezet.

De operatie duurt ongeveer 1 uur.

Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer (verkoeverkamer). De verpleegkundige van de uitslaapkamer belt uw contactpersoon om te vertellen hoe de operatie is verlopen. Als u weer goed wakker bent, gaat u terug naar de verpleegafdeling. Een afdelingsverpleegkundige geeft door aan uw contactpersoon dat u weer op uw kamer bent.

• Regelmatig worden uw bloeddruk, polsslag, temperatuur, ademhaling en bewustzijn gecontroleerd.
• Ook wordt de operatiewond goed in de gaten gehouden.
• De eerste paar dagen krijgt u pijnstillers in tabletvorm, tenzij anders is afgesproken met de anesthesioloog.
• Tegen de misselijkheid krijgt u medicijnen op de operatieafdeling en zo nodig later op de verpleegafdeling.
• Na de operatie krijgt u een ijspakking op de operatiewond. Hiermee wordt voorkomen dat de wond gaat zwellen en bovendien voelt het prettig aan.
• Via een infuus in uw arm krijgt u vocht, een antibioticum, eventuele andere medicijnen en zo nodig bloed.

De verpleegkundige zal u eerst helpen bij uw lichamelijke verzorging. Het is de bedoeling dat u na de operatie weer zo snel mogelijk de dingen zelf gaat doen. U mag bijvoorbeeld, als dit lukt, uit bed komen en op een (po-) stoel zitten.

De dag na de operatie wordt het verband verwijderd. De wond is gehecht met nietjes. Deze moeten 3 weken blijven zitten. Er wordt bloed bij u afgenomen om te kijken of het goed is van samenstelling en of u misschien bloedarmoede hebt.

De eerste dag na de operatie wordt op de röntgenafdeling een controlefoto van uw knie gemaakt.

U mag zelf oefeningen doen om uw tenen, enkels en knieën te bewegen. De eerste dag na de operatie start u onder begeleiding van een fysiotherapeut met looptraining. Tijdens de looptraining kunt u het beste makkelijk zittende kleding en stevige schoenen dragen.

Als u naar huis gaat is het belangrijk dat u veilig kunt lopen met een loophulpmiddel. Als u thuis een trap hebt, leert u ook traplopen.

Bekijk gerust de video’s onder het kopje 'Voorlichtingsvideo's' om de oefeningen nogmaals te bekijken.

Een opname voor een knieoperatie duurt meestal 2 dagen. U kunt daarna weer voor uzelf zorgen. Alleen bij het wassen van uw voeten en het aan- en uittrekken van uw broek, sokken of kousen hebt u misschien hulp nodig. Het is mogelijk dat u langzamer herstelt dan verwacht. Als dat zo is zoeken we een passende plaats om te herstellen.

Fysiotherapie

Voor u uit het ziekenhuis vertrekt bespreken we met u of u nog fysiotherapie nodig hebt.

Medicijnen

Voordat u naar huis gaat, neemt een verpleegkundige een aantal praktische zaken met u door, zoals de medicijnen die u moet gebruiken. Medicijnen (waaronder bloedverdunners) en verbandmiddelen kunt u ophalen bij de Wilhelmina Apotheek, in de hal van het ziekenhuis.

Transferverpleegkundige

Als het nodig is komt er tijdens uw opname een transferverpleegkundige bij u langs. Deze verpleegkundige ook hulp regelen bij u thuis, of een tijdelijke opname op de revalidatieafdeling van een verpleeghuis regelen.

Resultaat van de operatie

Met de nieuwe knie zult u minder pijn hebben dan voor de operatie. Ook kunt u veel beter lopen. De eerste maanden is uw knie nog gevoelig, maar dat neemt geleidelijk af. Wel kunt u wat last houden van stijfheid, omdat de spieren en het kapsel rond de knie zijn gekrompen. Na de revalidatieperiode kunt u de knie meestal 110 tot 120 graden buigen.

Complicaties

Om te voorkomen dat u trombose krijgt of longembolie, moet u na de operatie 6 weken lang bloedverdunners gebruiken.

Ook al wordt de operatie goed uitgevoerd, u kunt complicaties krijgen:

• Rond de knieprothese kan een infectie ontstaan, ook langere tijd na de operatie. Als er op een andere plek in het lichaam een infectie is, kunnen bacteriën via de bloedbaan bij de prothese komen, waardoor de prothese ontstoken raakt. Om die reden is het belangrijk dat u uw huisarts, specialist en tandarts vertelt dat u een knieprothese hebt, als er een ingreep moet plaatsvinden. Bij bepaalde ingrepen is het namelijk van belang dat u van tevoren antibiotica krijgt om een infectie te voorkomen.
• Heel soms treedt na een operatie een nabloeding op.
• Een knieprothese gaat zo’n 10 tot 20 jaar mee. Wanneer de prothese is versleten, is het meestal mogelijk een nieuwe knieprothese te plaatsen.

Uw huisarts waarschuwen

Het is belangrijk om contact op te nemen met uw huisarts:

• Als u koorts krijgt.
• Als het wondgebied rood en gezwollen blijft.
• Als uw knie steeds meer pijn gaat doen.

Controle

Na 3 weken komt u voor controle bij de orthopedisch chirurg, tenzij anders is afgesproken. De chirurg bespreekt met u hoe het gaat sinds de operatie. Ook worden de hechtingen (nietjes) verwijderd. Tijdens de 2e controle afspraak wordt een röntgenfoto gemaakt van uw nieuwe knie.

• Hoe moet ik mijn wond verzorgen?
• De huid rondom de hechtingen ziet er de eerste 2 weken wat geïrriteerd uit. Na het verwijderen van de hechtingen wordt dat minder. Als het wondgebied rood blijft, erg gezwollen is of er komt vocht uit, kunt u het beste contact opnemen met uw huisarts.
• Hoe lang moet ik bloedverdunners gebruiken?
• De eerste 6 weken na de operatie moet u een bloedverdunner gebruiken om trombose of longembolie te voorkomen. Mocht dat in uw geval anders zijn, dan hoort u dit tijdens uw opname van de orthopedisch chirurg.
• Wanneer mag ik weer douchen of in bad?
• Als de operatiewond goed geneest, kunt u meestal de 4e dag na de operatie (als de wond niet meer lekt) weer douchen. U kunt weer in bad als de operatiewond helemaal droog is en de hechtingen zijn verwijderd.
• Hoe moet ik lopen?
• U loopt op de manier die u door de fysiotherapeut is geleerd.
• Hoe lang blijft mijn knie pijnlijk?
• De eerste weken na de operatie hebt u nog wel wat pijn aan uw nieuwe knie. Dit is normaal. De pijn wordt vanzelf minder en na een maand of 3 zult u weinig last meer hebben. Het eerste jaar kunt u nog wel pijn hebben als u bijvoorbeeld een lange wandeling hebt gemaakt. Ook kunt u een tijdje last houden van een pijnlijk gevoel als u net bent opgestaan.
• Hoe lang blijft mijn been dik?
• Uw been wordt in de loop van de eerste 6 tot 8 weken geleidelijk aan minder dik. 's Avonds is uw been meestal het dikst. Om de zwelling te verminderen, is het verstandig om 's morgens en 's avonds een uur lang met uw benen omhoog te zitten.
• Hoe vaak moet ik oefenen?
• Het is belangrijk dat u regelmatig de oefeningen doet die u van de fysiotherapeut hebt geleerd. Tijdens uw opname bespreekt de fysiotherapeut met u hoe vaak u moet oefenen.
• Hoe lang moet ik met een loophulpmiddel lopen?
• De eerste 6 weken na de operatie moet u op 2 krukken of met een rollator lopen. Daarna moet u nog 6 weken met 1 kruk lopen, aan uw niet-geopereerde kant (tenzij de orthopedisch chirurg iets anders met u heeft afgesproken). Als u met een rollator loopt, kunt u in de loop van de 6 tot 8 weken het gebruik steeds verder afbouwen.
• Hoe moet ik in bed liggen?
• Als u op uw rug slaapt, moet u géén kussen onder uw knie leggen. Als u op uw zij ligt (op de niet-geopereerde kant) moet u de eerste 2 weken na de operatie een kussen tussen uw benen leggen.
• Wanneer mag ik autorijden?
• Als u weer voldoende controle hebt over uw geopereerde been, kunt u in principe na zes weken weer autorijden. Overleg met uw orthopedisch chirurg wat in uw geval mogelijk is.
• Wanneer mag ik fietsen?
• Als u voor de operatie regelmatig fietste, kunt u hiermee 8 tot 12 weken na de operatie weer beginnen. Vanwege de lage instap is een damesfiets handiger dan een herenfiets.
• Wanneer mag ik weer zwemmen of andere sporten doen?
• Na een week of 6 mag u weer zwemmen. Als u andere sporten wilt gaan doen, overleg dan eerst met uw huisarts, orthopedisch chirurg of fysiotherapeut.
• Wat voor schoenen kan ik het beste dragen?
• U kunt het beste stevige schoenen dragen die een brede hak hebben. Schoenen met hoge hakken en slippers zijn de eerste drie maanden na de operatie ongeschikt.
• Welke bewegingen mag ik niet maken?
• Het is belangrijk dat u geen springbewegingen maakt. Bij springen belast u de knie te veel.

Andere vragen?

U kunt vragen die met uw operatie en de revalidatie te maken hebben altijd stellen aan uw behandelend orthopeed of uw huisarts.

Als u een vraag hebt, kunt u uw vraag stellen via de BeterDichtbij app. 

Is het dringend?

Hebt u een dringende vraag, dan kunt u bellen met de polikliniek Orthopedie. De medewerkers zijn op werkdagen bereikbaar van 8.30 en 16.30 uur, telefoon (0592) 32 52 45. 

ortho02 - maart 2023

• orthopedie.nl
• Signature Oxford - uni knieprothese
• Signature Vanguard - knieprothese