Verkoudheid en neusspoelen

Bij kinderen

In het kort

Verkoudheid is een lichte ontsteking van het bovenste deel van de neus en keel (luchtwegen). Verkoudheid wordt veroorzaakt door verschillende virussen. Het slijmvlies in de neus- en keelholte is opgezwollen en rood. Ook wordt er te veel slijm geproduceerd.

Verkoudheid is de meest voorkomende ziekte bij kinderen. Een kind wordt gemiddeld 6 tot 12 keer per jaar verkouden. De verkoudheidsvirussen verspreiden zich heel gemakkelijk via de lucht en door lichamelijk contact. Meestal gaat de verkoudheid binnen 10 dagen vanzelf over.

Als je kind verkouden is

Verkoudheid begint meestal met een verstopte neus, een loopneus en niezen. Vaak beginnen kinderen na een paar dagen ook te hoesten. Andere klachten kunnen zijn:

  • Een zere keel.
  • Lichte koorts (tot ongeveer 38,5 °C).
  • Vaak minder goed eten.

Neusverkoudheid is een ontsteking van het neusslijmvlies. Daardoor zwelt het neusslijmvlies op. Je merkt dit door een verstopte neus. Vaak komt er extra slijm vrij (een loopneus).

Verstopte neus

Kleine kinderen kunnen alleen door hun neus ademen en niet door hun mond. Door de verstopte neus kunnen kinderen niet goed door de neus ademen. Hierdoor kunnen ze niet goed drinken en slapen. Let er op dat je kind voldoende vocht binnen krijgt om uitdroging te voorkomen.

Hoesten

Meestal moeten kinderen ook veel hoesten. Hoesten is vervelend maar het is meestal geen teken van een ernstige aandoening. Het extra slijm geeft een hoestprikkel, door het hoesten worden de keel en luchtwegen weer vrijgemaakt. Het hoesten kan wel 3 tot 6 weken duren. 

Wat kun je doen?

Verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus. Antibiotica hebben hier geen effect op. Helaas zijn er geen medicijnen tegen verkoudheid. Gelukkig kun je er wel voor zorgen dat je kind minder klachten heeft. 

  • Zorg ervoor dat je kind voldoende drinkt. 
  • Wees niet ongerust wanneer je kind minder eet dan normaal. Door de verkoudheid hebben kinderen minder eetlust. 
  • Zorg ervoor dat je kind voldoende rust. 
  • Vermijd sigarettenrook, dit irriteert de luchtwegen extra. 
  • Spoel de neus met een zoutoplossing (zie hieronder bij ‘Neusspoelen’). 

 Wanneer je het echt niet vertrouwt, neem dan contact op met de huisarts.

Neusspoelen met een zoutoplossing

Het extra slijm dat vrijkomt bij een verkoudheid kan dikker worden en in de neus/keelholte blijven zitten. Door de neus te spoelen met een zoutoplossing wordt het slijm dunner, waardoor je het slijm makkelijker kan ophoesten.

Fysiologische zoutoplossing

Voor het neusspoelen heb je een fysiologische zoutoplossing (NaCl 0,9%) nodig en een spuitje (zonder naald!). Dit is te koop bij de drogist of de apotheek. Een fysiologische zoutoplossing kun je ook zelf maken.

Wat heb je nodig? 

  • 1 liter water
  • 9 gram keukenzout

Kook het water en voeg het zout hieraan toe. Laat het water afkoelen en giet het in een schone fles (uitgekookt of gereinigd in de vaatwasser) om te bewaren. Bewaar de zoutoplossing niet in de koelkast.
Maak elke 24 uur een nieuwe zoutoplossing. En gebruik dan ook een nieuw spuitje voor het neusspoelen.

Hoeveel zoutoplossing

Op het spuitje staat een verdeling in milliliters (ml). Hieronder staat hoeveel oplossing je nodig hebt: 

  • Kinderen van 0 – 1 jaar: 1 milliliter per neusgat per keer. 
  • Kinderen van 1 jaar en ouder: 2 milliliter per neusgat per keer.

Werkwijze 

  • Laat je kind rechtop zitten of houd je kindje op de arm. 
  • Breng het spuitje net in de opening van één neusgat. Spuit de oplossing krachtig naar binnen. 
    De zoutoplossing wordt doorgeslikt of kan wat teruglopen uit de neus. Het kan ook via de mond terugkomen. Dit is niet erg. 
  • Herhaal dit bij het andere neusgat. 

Het neusspoelen met de zoutoplossing mag zo vaak als nodig is. De zoutoplossing heeft dezelfde samenstelling als tranen en is niet irriterend voor de huid en slijmvliezen.

Bij baby's

  • Leg de baby op z'n zij.
  • Spuit de zoutoplossing in het bovenste neusgaatje.
  • Draai je baby erna op de andere zij. Spuit de zoutoplossing in het bovenste neusgaatje. 

Is je baby erg verkouden? Doe het neusspoelen dan voor de voeding, dan kan het vaak beter drinken. Spoel de neus ook voor het slapen gaan.

Meestal vinden kinderen het niet prettig om de neus te spoelen. Als ze merken dat ze zich er beter door gaan voelen, is het vaak minder erg.

Xylometazoline-neusdruppels

Bij een ernstige verkoudheid of dichtzitten van de neus kun je er eventueel ook xylometazoline-neusdruppels bij gebruiken. Deze neusdruppels kun je kopen bij de drogist of apotheek. Hierdoor neemt de slijmvlieszwelling in de neus af, waardoor het ademhalen beter gaat. Je spoelt eerst de neus met de zoutoplossing en daarna geef je je kind de xylometazoline-neusdruppels. Lees ook de bijsluiter. 

Let op!

Kinderen mogen xylometazoline-neusdruppels: 

  • Maximaal 7 dagen gebruiken, bij een dosering van 3 x daags 1 druppel in ieder neusgat (in de hieronder beschreven sterkte) óf 
  • Maximaal 5 dagen gebruiken, bij een dosering van 4 x daags 1 druppel in ieder neusgat (in de hieronder beschreven sterkte). 

Hierna mag je kind deze neusdruppels minstens 2 weken niet krijgen!

Sterkte xylometazoline-neusdruppels: 

  • Kinderen jonger dan 2 jaar: neusdruppels 0,25 mg/ml, alleen op recept verkrijgbaar. 
  • Kinderen van 2 tot 6 jaar: neusdruppels 0,5 mg/ml. 
  • Kinderen vanaf 6 jaar: neusdruppels 1 mg/ml. 

In plaats van xylometazoline-neusdruppels mag je kind ook xylometazoline-neusspray gebruiken, in dezelfde dosering. Lees ook de bijsluiter.

Vragen?

Als je een vraag hebt, kun je je vraag stellen via de BeterDichtbij-app.

Is het dringend?

Dan kun je bellen. De medewerkers van de poli Kindergeneeskunde zijn op werkdagen bereikbaar van 8.30 tot 16.30 uur, telefoon (0592) 32 52 30.

 

kinde60 - mei 2023